- CHƯƠNG NĂM
- NĂM PHÁP
VII. PHẨM TƯỞNG
(I) (61) CÁC TƯỞNG (1)
1. - Có năm tưởng này, này các Tỷ-kheo,
được tu tập, được làm cho sung mãn, đưa đến quả lớn, lợi ích lớn,
thể nhập vào bất tử, đưa đến cứu cánh bất tử. Thế nào là năm?
2. Tưởng bất định, tưởng chết,
tưởng nguy hại, tưởng ghê tởm các món ăn, tưởng không có hân hoan đối
với tất cả thế giới.
Năm tưởng này, này các Tỷ-kheo,
được tu tập, được làm cho sung mãn, đưa đến kết quả lớn, lợi ích
lớn, thể nhập vào bất tử, đưa đến cứu cánh bất tử.
(II) (62) CÁC TƯỞNG (2)
1. - Có năm tưởng này, này các Tỷ-kheo,
được tu tập, được làm cho sung mãn, đưa đến quả lớn lợi ích, thể
nhập vào bất tử, đưa đến cứu cánh bất tử. Thế nào là năm?
2. Tưởng vô thường, tưởng vô
ngã, tưởng chết, tưởng ghê tởm các món ăn, tưởng không có hân hoan đối
với tất cả thế giới.
Những pháp này là năm tưởng, này
các Tỷ-kheo, được tu tập, được làm cho sung mãn, đưa đến quả lớn,
lợi ích lớn, thể nhập vào bất tử, đưa đến cứu cánh bất tử.
(III) (63) TĂNG TRƯỞNG (1)
1. - Này các Tỷ-kheo, tăng trưởng
với năm tăng trưởng, vị Thánh đệ tử tăng trưởng, đem lại kiên cố,
đem lại thù thắng cho tự thân. Thế nào là năm?
2. Tăng trưởng với lòng tin, tăng
trưởng với giới, tăng trưởng với học hỏi, tăng trưởng với bố thí,
tăng trưởng với trí tuệ.
Tăng trưởng với năm tăng trưởng
này, này các Tỷ-kheo, vị Thánh đệ tử tăng trưởng với Thánh tăng trưởng,
đem lại kiên cố, đem lại thù thắng cho tự thân.
Tăng trưởng với tín, giới,
Với tuệ, thí, nghe nhiều,
Vị Chân nhân quán sát,
Tự thân được kiên cố.
(IV) (64) TĂNG TRƯỞNG (2)
1. - Này các Tỷ-kheo, tăng trưởng
với năm tăng trưởng, vị nữ Thánh đệ tử tăng trưởng với Thánh tăng
trưởng, đem lại kiên cố, đem lại thù thắng cho tự thân. Thế nào là năm?
2. Tăng trưởng với lòng tin, tăng
trưởng với giới, tăng trưởng với học hỏi, tăng trưởng với bố thí,
tăng trưởng với trí tuệ.
Tăng trưởng với năm tăng trưởng
này, này các Tỷ-kheo, vị nữ Thánh đệ tử tăng trưởng với Thánh tăng
trưởng, đem lại kiên cố, đem lại thù thắng cho tự thân.
Tăng trưởng với tín, giới,
Với tuệ, thí, nghe nhiều,
Vị trì giới như vậy,
Vị nữ Thánh đệ tử,
Tự thân được kiên cố,
Ngay liền trong đời này
(V) (65) NÓI CHUYỆN
1. - Thành tựu năm pháp, này các Tỷ-kheo,
Tỷ-kheo đủ khả năng nói chuyện với các vị đồng Phạm hạnh. Thế nào
là năm?
2. Ở đây, này các Tỷ-kheo, vị Tỷ-kheo
tự mình đầy đủ giới, trả lời câu hỏi đề cập đến từ câu chuyện
về giới cụ túc, tự mình đầy đủ định, trả lời câu hỏi được đề
cập đến từ câu chuyện về định cụ túc; tự mình đầy đủ tuệ, trả
lời câu hỏi được đề cập đến từ câu chuyện về tuệ; tự mình đầy
đủ giải thoát, trả lời câu hỏi được đề cập đến từ câu chuyện
về giải thoát; tự mình đầy đủ giải thoát tri kiến, trả lời câu hỏi
được đề cập đến từ câu chuyện về giải thoát tri kiến.
Thành tựu năm pháp này, này các Tỷ-kheo,
Tỷ-kheo đủ khả năng nói chuyện với các vị đồng Phạm hạnh.
(VI) (66) ĐỜI SỐNG
1. - Thành tựu năm pháp này, này
các Tỷ-kheo, một Tỷ-kheo với đời sống (của mình) làm gương cho các vị
đồng Phạm hạnh. Thế nào là năm?
2. Ở đây, Tỷ-kheo tự mình đầy
đủ giới, trả lời câu hỏi được nói đến từ câu chuyện về giới cụ
túc... (như trên)... từ câu chuyện về giải thoát tri kiến.
Thành tựu năm pháp này, này các Tỷ-kheo,
Tỷ-kheo đủ khả năng, với đời sống của mình, làm gương cho các vị
đồng Phạm hạnh.
- (VII) (67) THẦN THÔNG (1)
1. - Tỷ-kheo hay Tỷ-kheo-ni nào, này
các Tỷ-kheo, tu tập năm pháp, làm cho sung mãn năm pháp, được chờ đợi
là vị ấy được một trong hai quả, ngay trong hiện tại được chánh
trí, hay nếu có dư y, chứng được Bất lai. Thế nào là năm?
2. Ở đây, này các Tỷ-kheo, Tỷ-kheo
tu tập thần túc câu hữu tình với dục định tinh cần hành, tu tập thần
túc câu hữu tình với tinh tấn định tinh tấn hành, tu tập thần túc câu
hữu với tâm định tinh cần hành, tu tập thần túc câu hữu với tư duy
định tinh tấn hành, và thứ năm là tăng thượng tinh tấn.
Tỷ-kheo hay Tỷ-kheo-ni, này các Tỷ-kheo,
tu tập năm pháp, làm cho sung mãn năm pháp, được chờ đợi là vị ấy
được một trong hai quả: ngay trong hiện tại được chánh trí, hay nếu
có dư ý, chứng được Bất lai.
(VIII) (68) THẦN THÔNG (2)
1. - Trước khi Ta giác ngộ, này
các Tỷ-kheo, khi Ta chưa Chánh đẳng Chánh giác, còn là Bồ-tát, Ta đã tu tập
năm pháp, làm cho sung mãn năm pháp. Thế nào là năm?
2. Ta đã tu tập thần túc câu hữu
với dục định tinh cần hành, đã tu tập túc, câu hữu với tinh tấn định
tinh cần hành, đã tu tập thần túc câu hữu với tâm định tinh cần hành,
đã tu tập thần túc câu hữu với tư duy định tinh cần hành, và thứ năm
là tăng thượng tinh tấn. Này các Tỷ-kheo, do Ta tu tập và làm cho sung mãn
các pháp với tăng thượng tinh tấn là thứ năm, tùy theo Ta hướng tâm đến
pháp nào cần được chứng ngộ với thắng trí, để có thể chứng ngộ
với thắng trí, Ta có thể đạt đến pháp ấy, dầu thuộc hành xứ nào.
Nếu Ta muốn, ta có thể đến pháp ấy, dầu thuộc hành xứ nào. Nếu Ta
muốn... do đoạn tận các lậu hoặc ngay trong hiện tại với thắng trí,
Ta tự mình chứng ngộ, chứng đạt và an trú vô lậu tâm giải thoát, tuệ
giải thoát, tại đấy, Ta có thể đạt đến pháp ấy, dầu thuộc hành xứ
nào.
(IX) (69) NHÀM CHÁN (1)
1. - Có năm pháp này, này các Tỷ-kheo,
được tu tập, được làm cho sung mãn, đưa đến nhứt hướng nhàm chán,
ly tham, đoạn diệt, an tịnh, thắng trí, giác ngộ, Niết-bàn. Thế nào là
năm?
2. Ở đây, này các Tỷ-kheo, vị Tỷ-kheo
trú quán bất tịnh trên thân, với tưởng ghê gớm đối với các món ăn,
với vô thường đối với tất cả hành, và tưởng về chết, nội tâm
khéo an trú.
Này các Tỷ-kheo, năm pháp này được
tu tập, được làm cho sung mãn, đưa đến nhứt hướng nhàm chán, ly tham,
đoạn diệt, an tịnh, thắng trí, giác ngộ, Niết-bàn.
(X) (70) NHÀM CHÁN (2)
1. - Năm pháp này, này các Tỷ-kheo,
được tu tập, được làm cho sung mãn, đưa đến đoạn diệt các lậu hoặc.
Thế nào là năm?
2. Ở đây, này các Tỷ-kheo, vị Tỷ-kheo
trú quán bất tịnh trên thân, với tưởng ghê tởm đối với các món ăn,
với tưởng không hoan hỷ đối với tất cả thế giới, quán vô thường
đối với tất cả hành, với tưởng về chết, nội tâm khéo an trú.
Năm pháp này, này các Tỷ-kheo, được
tu tập, được làm cho sung mãn, đưa đến đoạn diệt các lậu hoặc.
-