-
KINH MUDHURA
Như vầy tôi nghe.
Một thời Tôn giả Mahakaccana (Đại
Ca-chiên-diên) trú ở Madhura, tại rừng Gunda. Vua Madhura Avantiputta được
nghe như sau: "Sa-môn Mahakaccana trú ở Madhura, tại rừng Gunda. Tiếng đồn
tốt đẹp sau đây được khởi lên về Tôn giả Kaccana: "Tôn giả là
bậc Hiền giả, bậc Trí giả, thông minh, đa văn, nói năng lưu loát, nhà
biện tài lão luyện, bậc trưởng thượng, bậc A-la-hán. Thật tốt lành
thay được yết kiến một vị A-la-hán như vậy". Rồi vua Madhura
Avantiputta cho thắng nhiều cỗ xe thù thắng, leo lên một cỗ xe thù thắng
và đi ra khỏi Madhura với uy vệ của bậc đại vương để yết kiến Tôn
giả Mahakaccana. Vua đi xe cho đến chỗ còn có thể đi xe được, rồi xuống
xe đi bộ đi đến chỗ Tôn giả Mahakaccana, sau khi đến, nói lên những lời
chào đón hỏi thăm với Tôn giả Mahakaccana, sau khi nói lên những lời
chào đón hỏi thăm thân hữu, rồi ngồi xuống một bên. Ngồi xuống một
bên, vua Madhura Avantiputta thưa với Tôn giả Mahakaccana:
– Thưa Tôn giả Kaccana, các vị
Bà-la-môn đã nói như sau: "Chỉ có Bà-la-môn là chủng tánh tối thượng,
các chủng tánh khác là hạ liệt; chỉ có Bà-la-môn là bạch chủng, các
chủng tánh khác là hắc chủng; chỉ có Bà-la-môn là thanh tịnh, các chủng
tánh phi Bà-la-môn không như vậy; các Bà-la-môn là con Phạm thiên. Các
Bà-la-môn là con chính tông của Phạm thiên, sanh ra từ miệng, sanh ra từ
Phạm thiên, tạo tác bởi Phạm thiên, thừa tự Phạm thiên. Ở đây, Tôn
giả Kaccana đã nói gì ?
– Thưa Đại vương, đây chỉ là
một âm thanh ở đời (câu nói): "Chỉ có Bà-la-môn là chủng tánh tối
thượng, chủng tánh khác là hạ liệt; chỉ có Bà-la-môn là bạch chủng,
các chủng tánh khác là hắc chủng; chỉ có Bà-la-môn là thanh tịnh, các
chủng tánh phi Bà-la-môn không như vậy. Các Bà-la-môn là con Phạm thiên.
Các Bà-la-môn là con chính tông của Phạm thiên sanh ra từ miệng, sanh ra từ
Phạm thiên, tạo tác bởi Phạm thiên, thừa tự Phạm thiên". Đây chỉ
là một pháp môn, với pháp môn này cần được hiểu như là một âm thanh
ở đời. (Câu nói): "Chỉ có Bà-la-môn là chủng tánh tối thượng, các
chủng tánh khác là hạ liệt... (như trên)... thừa tự Phạm thiên". Thưa
Đại vương, Đại vương nghĩ thế nào ? Nếu có người Khattiya (Sát-đế-lỵ)
sống sung túc với tài sản, ngũ cốc, vàng hay bạc, người ấy có thể
có một người Khattiya khác là người hầu hạ trung thành, dậy sớm, thức
khuya, thi hành mọi mệnh lệnh của chủ, làm đẹp lòng mọi người, lời
nói kính ái; hay người ấy có thể có một vị Bà-la-môn, hay người ấy
có thể có một vị Vessa (Tỳ-xá) hay người ấy có thể có một Sudda (Thủ-đà)
là người hầu hạ trung thành, dậy sớm, thức khuya, thi hành mọi mệnh lệnh
của chủ, làm đẹp lòng mọi người, lời nói kính ái ?
– Thưa Tôn giả Kaccana, nếu có người
Khattiya sống sung túc với tài sản, ngũ cốc, vàng hay bạc, người ấy có
thể có một người Khattiya khác là người hầu hạ trung thành, dậy sớm,
thức khuya, thi hành mọi mệnh lệnh của chủ, làm đẹp lòng mọi người,
lời nói kính ái; người ấy cũng có thể có một người Bà-la-môn, hay người
ấy có thể có một Vessa, hay người ấy có thể có một người Sudda là
người hầu hạ trung thành, dậy sớm, thức khuya, thi hành mọi mệnh lệnh
của chủ, làm đẹp lòng mọi người, lời nói kính ái.
– Thưa Đại vương, Đại vương
nghĩ thế nào ? Nếu có một Bà-la-môn sống sung túc với tài sản, ngũ cốc,
vàng hay bạc, người ấy có thể có một người Bà-la-môn khác là người
hầu hạ trung thành, dậy sớm, thức khuya, thi hành mọi mệnh lệnh của chủ,
làm đẹp lòng mọi người, lời nói kính ái; hay người ấy có thể có một
vị Khattiya, hay người ấy có thể có một vị Vessa, hay người ấy có thể
có một người Sudda là người hầu hạ trung thành, dậy sớm, thức khuya,
thi hành mọi mệnh lệnh của chủ, làm đẹp lòng mọi người, lời nói
kính ái ?
– Thưa Tôn giả Kaccana, nếu có người
Bà-la-môn sống sung túc với tài sản, ngũ cốc, vàng hay bạc, người ấy
có thể có một người Bà-la-môn khác là người hầu hạ trung thành, dậy
sớm, thức khuya, thi hành mọi mệnh lệnh của chủ, làm đẹp lòng mọi người,
lời nói kính ái; hay người ấy có thể có một vị Khattiya, hay người
ấy có thể có một vị Vessa, hay người ấy có thể có một vị Sudda là
người hầu hạ trung thành, dậy sớm, thức khuya, thi hành mọi mệnh lệnh
của chủ, làm đẹp lòng mọi người, lời nói kính ái.
– Thưa Đại vương, Đại vương
nghĩ thế nào ? Nếu có một Vessa sống sung túc với tài sản, ngũ cốc, vàng
hay bạc, người ấy có thể có một người Vessa khác là người hầu hạ
trung thành, dậy sớm, thức khuya, thi hành mọi mệnh lệnh của chủ, làm
đẹp lòng người, lời nói kính ái; hay người ấy có thể có một
Khattiya hay người ấy có thể có một Bà-la-môn, hay người ấy có thể
có một Sudda là người hầu hạ trung thành, dậy sớm, thức khuya, thi hành
mọi mệnh lệnh của chủ, làm đẹp lòng mọi người, lời nói kính ái ?
– Thưa Tôn giả Kaccana, nếu có người
Vessa sống sung túc với tài sản, ngũ cốc, vàng hay bạc; người ấy có thể
có một người Vessa khác là người hầu hạ trung thành, dậy sớm, thức
khuya, thi hành mọi mệnh lệnh của chủ, làm đẹp lòng mọi người, lời
nói kính ái; hay người ấy có thể có một người Khattiya, hay người ấy
có thể có một người Bà-la-môn, hay người ấy có thể có một người
Sudda là người hầu hạ trung thành, dậy sớm, thức khuya, thi hành mọi mệnh
lệnh của chủ, làm đẹp lòng mọi người, lời nói kính ái.
– Thưa Đại vương, Đại vương
nghĩ thế nào ? Nếu có người Sudda sống sung túc với tài sản, ngũ cốc,
vàng hay bạc, người ấy có thể có một người Sudda khác, là người hầu
hạ trung thành, dậy sớm, thức khuya, thi hành mọi mệnh lệnh của chủ,
làm đẹp lòng mọi người, lời nói kính ái; hay người ấy có thể có một
Khattiya, hay người ấy có thể có một người Bà-la-môn, hay người ấy có
thể có một người Vessa là người hầu hạ trung thành, dậy sớm, thức
khuya, thi hành mọi mệnh lệnh của chủ, làm đẹp lòng mọi người, lời
nói kính ái ?
– Thưa Tôn giả Kaccana, nếu có người
Sudda sống sung túc với tài sản, ngũ cốc, vàng hay bạc, người ấy có thể
có một người Sudda khác là người hầu hạ trung thành, dậy sớm, thức
khuya, thi hành mọi mệnh lệnh của chủ, làm đẹp lòng mọi người, lời
nói kính ái; hay người ấy có thể có một Khattiya, hay người ấy có thể
có một Bà-la-môn, hay người ấy có thể có một người Vessa là người hầu
hạ trung thành, dậy sớm, thức khuya, thi hành mọi mệnh lệnh của chủ,
làm đẹp lòng mọi người, lời nói kính ái.
– Thưa Đại vương, Đại vương
nghĩ thế nào ? Nếu sự tình là như vậy, thời bốn chủng tánh này là đồng
đẳng, hay không đồng đẳng ? Và ở đây Đại vương có ý nghĩ như thế
nào ?
– Thật vậy, thưa Tôn giả
Kaccana, nếu sự tình là như vậy thời bốn chủng tánh này là đồng đẳng.
Ở đây, tôi không thấy có sự sai biệt gì.
– Do pháp môn này, thưa Đại
vương, vấn đề này cần phải được hiểu như âm thanh ở trên đời (câu
nói): "Chỉ có Bà-la-môn là chủng tánh tối thượng, các chủng tánh
khác là hạ liệt... (như trên)... thừa tự Phạm thiên. Thưa Đại vương,
Đại vương nghĩ thế nào ? Ở đây, có người Khattiya sát sanh, lấy của
không cho, tà hạnh trong dâm dục, nói láo, nói hai lưỡi, nói lời độc
ác, nói lời phù phiếm, tham dục, sân hận, tà kiến, sau khi thân hoại mạng
chung, người ấy có sanh vào cõi dữ, ác thú, đọa xứ, địa ngục không,
hay không phải thác sanh ? Hay ở đây Đại vương nghĩ thế nào ?
– Người Khattiya, thưa Tôn giả
Kaccana, sát sanh, lấy của không cho, tà hạnh trong dâm dục, nói láo, nói
hai lưỡi, nói lời độc ác, nói lời phù phiếm, tham dục, sân hận, tà
kiến, sau khi thân hoại mạng chung có thể sanh vào cõi dữ, ác thú, đọa
xứ, địa ngục. Ở đây, đối với tôi là vậy, và như vậy là điều tôi
đã nghe từ các vị A-la-hán.
– Lành thay ! lành thay, thưa Đại
vương ! Lành thay Đại vương ! Ở đây, đối với Đại vương là vậy,
và lành thay như vậy là điều Đại vương đã được nghe từ các vị
A-la-hán. Thưa Đại vương, Đại vương nghĩ thế nào ? Ở đây, có người
Bà-la-môn; ở đây, có người Vessa; ở đây, có người Sudda sát sanh, lấy
của không cho, tà hạnh trong dâm dục, nói láo, nói hai lưỡi, nói lời độc
ác, nói lời phù phiếm, tham dục, sân hận, tà kiến sau khi thân hoại mạng
chung, có sanh vào cõi dữ, ác thú, đọa xứ, địa ngục không, hay không phải
thác sanh ? Hay ở đây, Đại vương nghĩ thế nào ?
– Người Sudda, thưa Tôn giả
Kaccana, sát sanh, lấy của không cho, tà hạnh trong các dục, nói láo, nói
hai lưỡi, nói lời ác ngữ, nói lời phù phiếm, tham dục, sân hận, tà kiến,
sau khi thân hoại mạng chung có thể sanh vào cõi dữ, ác thú, đọa xứ, địa
ngục. Ở đây, đối với tôi là vậy, và như vậy là điều tôi đã nghe
từ các vị A-la-hán.
– Lành thay, lành thay, thưa Đại
vương ! Lành thay, Đại vương ! Ở đây, đối với Đại vương là vậy,
và lành thay như vậy là điều Đại vương đã được nghe từ các vị
A-la-hán. Thưa Đại vương, Đại vương nghĩ thế nào ? Nếu sự tình là như
vậy, thời bốn chủng tánh này là đồng đẳng, hay không đồng đẳng ? Và
ở đây, Đại vương có ý nghĩ như thế nào ?
– Thật vậy, thưa Tôn giả
Kaccana, nếu sự tình là như vậy thời bốn chủng tánh này là đồng đẳng.
Ở đây, tôi không thấy có sự sai biệt gì.
– Do pháp môn này, thưa Đại
vương, vấn đề này cần phải được hiểu như âm thanh ở trên đời, (câu
nói): "Chỉ có Bà-la-môn là chủng tánh tối thượng, các chủng tánh
khác là hạ liệt... (như trên)... thừa tự Phạm thiên. Thưa Đại vương,
Đại vương nghĩ thế nào ? Ở đây, có người Khattiya từ bỏ sát sanh, từ
bỏ lấy của không cho, từ bỏ tà hạnh trong các dục, từ bỏ nói láo, từ
bỏ nói hai lưỡi, từ bỏ nói lời độc ác, từ bỏ nói lời phù phiếm,
từ bỏ tham dục, từ bỏ sân hận, có chánh kiến, sau khi thân hoại mạng
chung, người ấy có thể sanh lên thiện thú, Thiên giới, cõi đời này
không, hay không thể thác sanh? Hay ở đây, Đại vương nghĩ thế nào ?
– Người Khattiya, thưa Tôn giả
Kaccana, từ bỏ sát sanh, từ bỏ lấy của không cho, từ bỏ tà hạnh trong
các dục, từ bỏ nói láo, từ bỏ nói hai lưỡi, từ bỏ nói lời độc
ác, từ bỏ nói lời phù phiếm, từ bỏ tham dục, từ bỏ sân hận, theo
chánh kiến, sau khi thân hoại mang chung, người ấy có thể sanh lên thiện
thú, Thiên giới, cõi đời này. Ở đây, đối với tôi là vậy và như vậy
là điều tôi đã nghe từ các vị A-la-hán.
– Lành thay, lành thay, thưa Đại
vương ! Lành thay, Đại vương. Ở đây, đối với Đại vương là vậy,
và lành thay như vậy là điều Đại vương đã được nghe từ các vị
A-la-hán. Thưa Đại vương, Đại vương nghĩ thế nào ? Ở đây, nếu có vị
Bà-la-môn, ở đây nếu có vị Vessa, ở đây nếu có vị Sudda từ bỏ sát
sanh, từ bỏ lấy của không cho, từ bỏ tà hạnh trong các dục, từ bỏ
nói láo, từ bỏ nói hai lưỡi, từ bỏ nói lời độc ác, từ bỏ nói lời
phù phiếm, từ bỏ tham dục, từ bỏ sân hận, theo chánh kiến, sau khi
thân hoại mạng chung, người ấy có thể sanh thiện thú, Thiên giới, cõi
đời này hay không, hay không thể thác sanh ? Hay ở đây, Đại vương nghĩ
thế nào ?
– Người Sudda, thưa Tôn giả
Kaccana, từ bỏ sát sanh, từ bỏ lấy của không cho, từ bỏ tà hạnh trong
các dục, từ bỏ nói láo, từ bỏ nói hai lưỡi, từ bỏ nói lời độc
ác, từ bỏ nói lời phù phiếm, từ bỏ tham dục, từ bỏ sân hận, theo
chánh kiến, sau khi thân hoại mạng chung, có thể sanh lên thiện thú, Thiên
giới, cõi đời này. Ở đây, đối với tôi là vậy; và như vậy là điều
tôi đã nghe các vị A-la-hán.
– Lành thay, lành thay, thưa Đại
vương ! Lành thay, Đại vương ! Ở đây, đối với Đại vương là vậy,
và lành thay như vậy là điều Đại vương đã được nghe từ các vị
A-la-hán. Thưa Đại vương, Đại vương nghĩ thế nào ? Nếu sự tình là như
vậy, thời bốn chủng tánh này là đồng đẳng hay không đồng đẳng ? Và
ở đây, Đại vương có ý nghĩ thế nào ?
– Thật vậy thưa Tôn giả Kaccana,
nếu sự tình là như vậy, thời bốn chủng tánh này là đồng đẳng. Ở
đây, tôi không thấy có sự sai biệt gì.
– Do pháp môn này, thưa Đại
vương, vấn đề này cần phải được hiểu như âm thanh ở trên đời, (câu
nói): "Chỉ có Bà-la-môn là chủng tánh tối thượng, các chủng tánh
khác là hạ liệt... (như trên)... là thừa tự Phạm thiên. Thưa Đại
vương, Đại vương nghĩ thế nào ? Ở đây, vị Khattiya đột nhập nhà cửa,
cướp giật đồ đạc, hành động như kẻ cướp, phục kích các đường
lớn hay tư thông vợ người. Và nếu có người bắt người ấy và dẫn
người ấy đến trước mặt Đại vương và thưa: "Tâu Đại vương,
đây là kẻ ăn trộm đã làm hại đến Đại vương. Nếu Đại vương muốn,
hãy hình phạt nó". Hay Đại vương đối xử người ấy như thế nào
?
– Thưa Tôn giả Kaccana, chúng tôi
sẽ chém giết người ấy, hay chúng tôi sẽ tra tấn người ấy, chúng tôi
sẽ tẩn xuất người ấy hay chúng tôi sẽ áp dụng hình phạt tùy theo tội
trạng. Vì sao vậy ? Thưa Tôn giả Kaccana, danh xưng Khattiya mà xưa kia người
ấy được gọi đã biến mất. Nay người ấy chỉ được gọi là tên ăn
trộm.
– Thưa Đại vương, Đại vương
nghĩ thế nào ? Ở đây, người Bà-la-môn; ở đây, người Vessa; ở đây,
người Sudda đột nhập nhà cửa, hay cướp giật đồ đạc, hay hành động
kẻ cướp, hay phục kích các đường lớn, hay tư thông vợ người. Và nếu
có người bắt người ấy, dẫn người ấy đến trước mặt Đại vương
và thưa: "Tâu Đại vương, đây là kẻ ăn trộm đã làm hại đến Đại
vương. Nếu Đại vương muốn hãy hình phạt nó". Hay Đại vương đối
xử với nó như thế nào ?
– Thưa Tôn giả Kaccana, chúng tôi
sẽ chém giết người ấy hay chúng tôi sẽ tra tấn người ấy, hay chúng
tôi sẽ tẩn xuất người ấy, hay chúng tôi sẽ áp dụng hình phạt tùy
theo tội trạng. Vì sao vậy ? Thưa Tôn giả Kaccana, danh xưng Sudda mà xưa
kia người ấy được gọi đã biến mất. Nay người ấy chỉ được gọi
là tên ăn trộm.
– Thưa Đại vương, Đại vương
nghĩ thế nào ? Nếu sự tình là như vậy, thời bốn chủng tánh này là đồng
đẳng hay không đồng đẳng ? Và ở đây, Đại vương có ý nghĩ gì?
– Thật vậy, thưa Tôn giả
Kaccana, nếu sự tình là như vậy, thời bốn chủng tánh này là đồng đẳng.
Ở đây, tôi không thấy có sự sai biệt gì.
– Do pháp môn này, thưa Đại
vương, vấn đề này cần phải được hiểu như âm thanh ở trên đời, (câu
nói): "Chỉ có Bà-la-môn là chủng tánh tối thượng, các chủng tánh
khác là hạ liệt... (như trên).... là thừa tự Phạm thiên". Thưa Đại
vương, Đại vương nghĩ thế nào ? Ở đây, vị Khattiya, sau khi cạo bỏ
râu tóc, đắp áo cà-sa, xuất gia từ bỏ gia đình, sống không gia đình, từ
bỏ sát sanh, từ bỏ lấy của không cho, từ bỏ nói láo, chỉ ăn một bữa,
sống Phạm hạnh, trì giới luật, trì thiện pháp; Đại vương đối xử với
vị ấy như thế nào ?
– Thưa Tôn giả Kaccana, tôi sẽ đảnh
lễ hay đứng dậy, hay mời chỗ ngồi, hay cúng dường vị ấy bốn loại
đồ dùng như y phục, ẩm thực, sàng tọa, y dược trị bệnh, hay chúng
tôi sắp đặt sự bảo vệ hộ trì, che chở đúng pháp. Vì sao vậy ? Thưa
Tôn giả Kaccana, danh xưng Khattiya mà xưa kia vị ấy được gọi đã biến
mất. Nay vị ấy chỉ được gọi là một vị Sa-môn.
– Thưa Đại vương, Đại vương
nghĩ thế nào ? Ở đây, người Bà-la-môn, ở đây người Vessa, ở đây người
Sudda sau khi cạo bỏ râu tóc, đắp áo cà-sa, xuất gia từ bỏ gia đình, sống
không gia đình, từ bỏ sát sanh, từ bỏ lấy của không cho, từ bỏ nói
láo, ăn một ngày một bữa, sống Phạm hạnh, trì giới luật, trì thiện
pháp; Đại vương đối xử với vị ấy như thế nào ?
– Thưa Tôn giả Kaccana, tôi sẽ đảnh
lễ, hay đứng dậy, hay mời chỗ ngồi, hay cúng dường vị ấy bốn loại
đồ dùng, như y phục, ẩm thực, sàng tọa, y dược trị bệnh, hay chúng
tôi sắp đặt sự bảo vệ, hộ trì, che chở đúng pháp. Vì sao vậy ? Thưa
Tôn giả Kaccana, danh xưng Sudda, mà xưa kia vị ấy được gọi đã biến mất.
Nay vị ấy chỉ được gọi là một vị Sa-môn.
– Thưa Đại vương, Đại vương
nghĩ thế nào ? Nếu sự tình là như vậy, thời bốn chủng tánh này là đổng
đẳng hay không đồng đẳng ? Và Đại vương, ở đây, Đại vương có ý
nghĩ thế nào ?
– Thật vậy, thưa Tôn giả
Kaccana, nếu sự tình là như vậy, thời bốn chủng tánh này là đồng đẳng.
Ở đây, tôi không thấy có sự sai biệt gì.
– Do pháp môn này, thưa Đại
vương, vấn đề này cần phải hiểu như âm thanh ở trên đời, (câu
nói): "Chỉ có Bà-la-môn là chủng tánh tối thượng, các chủng tánh
khác là hạ liệt; chỉ có Bà-la-môn là bạch chủng, các chủng tánh khác
là hắc chủng, chỉ có Bà-la-môn là thanh tịnh, các chủng tánh phi
Bà-la-môn không phải như vậy. Các Bà-la-môn là con Phạm thiên. Các
Bà-la-môn là con chính tông của Phạm thiên, sanh ra từ miệng, sanh ra từ
Phạm thiên, thừa tự Phạm thiên".
Khi được nói vậy, vua Madhura
Avantiputta thưa với Tôn giả Mahakaccana:
– Thật vi diệu thay, Tôn giả
Kaccana ! Thật vi diệu thay, Tôn giả Kaccana ! Như người dựng đứng lại
những gì bị quăng ngã xuống, phơi bày ra những gì bị che kín, chỉ đường
cho những người đi lạc hướng, đem đèn sáng vào trong bóng tối để những
ai có mắt có thể thấy sắc; cũng vậy, Chánh pháp đã được Tôn giả
Kaccana dùng nhiều phương tiện trình bày, giải thích. Con xin quy y Tôn giả
Kaccana, quy y Pháp, quy y Tỷ-kheo Tăng. Mong Tôn giả Kaccana nhận con làm cư
sĩ, từ nay cho đến mạng chung, con trọn đời quy ngưỡng.
– Thưa Đại vương, Đại vương
chớ có quy y tôi, Đại vương hãy quy y Thế Tôn, chính tôi đã quy y Thế
Tôn.
– Thưa Tôn giả Kaccana, nay bậc Thế
Tôn, bậc A-la-hán, Chánh Đẳng Giác ấy trú ở đâu ?
– Bậc Thế Tôn ấy, bậc
A-la-hán, Chánh Đẳng Giác, nay đã nhập Niết-bàn rồi, thưa Đại vương.
– Thưa Tôn giả Kaccana, nếu chúng
tôi được nghe Thế Tôn ở xa mười yojana (do tuần), chúng tôi sẽ đi mười
yojana để yết kiến Thế Tôn, bậc A-la-hán, Chánh Đẳng Giác. Thưa Tôn giả
Kaccana, nếu chúng tôi được nghe Thế Tôn ở xa hai mươi yojana, ba mươi
yojana, bốn mươi yojana, năm mươi yojana, chúng tôi sẽ đi năm mươi yojana,
để yết kiến Thế Tôn, bậc A-la-hán, Chánh Đẳng Giác. Thưa Tôn giả
Kaccana, vì rằng Thế Tôn đã nhập Niết-bàn rồi, chúng tôi xin quy y Thế
Tôn đã nhập Niết-bàn ấy, quy y Pháp, quy y Tỷ-kheo Tăng. Mong Tôn giả
Kaccana nhận con làm Cư sĩ, từ nay cho đến mạng chung, con trọn đời quy
ngưỡng.