Tiếng Việt

Trang nhà Quảng Đức

   Tiếng Anh 

qd.jpg (8936 bytes)

Vu Lan Báo Hiếu


...... ... .


Tùy bút Vu Lan

Như Nguỵêt

---o0o---

 

Hai chữ "Vu Lan" rất gần gũi đối với người phật tử, mùa Vu Lan đã gợi lên trong tiềm thức mỗi con người niềm thương nỗi nhớ về cha mẹ. Hạnh phúc nào bằng những người được sống bên cạnh cha mẹ và bất hạnh nào bằng cho những ai không còn cha còn mẹ.Tình thương của cha mẹ không một bút mực nào có thể tả cho hết,không một ngôn từ nào bày tỏ cho cùng.Chính mùa Vu Lan đã tĩnh thức biết bao con người ,xác định được bổn phận làm con,tuy nhiên bên cạnh những người cha người mẹ được con hiếu thảo phụng dưỡng,sống trong mái ấm gia đình thì còn biết bao nhiêu bậc cha mẹ, những trẻ mồ côi phải trãi qua những tháng ngày buồn tủi,lạnh lẽo còn lại của cuộc đời ,phải gởi thân trong các trại dưỡng lão,các trại mồ côi hay lang thang trên vĩa hè để tìm miếng cơm manh áo.Với một cảnh tượng như thế thì chúng ta sẽ cho rằng những bậc cha mẹ hay những người con là những người bất hạnh?

Hoàng hôn phủ góc đồi
Tiếng kẻng buổi cơm chiều
Bát cơm lệ chan đầy
Lòng tôi buồn tự hỏi
Các con tôi đâu rồi
Mẹ cha phải như vầy
Không người lo cơm nước
Mặc tháng ngày trôi qua
Chờ tử thần gọi chết
……
Tiếng trẻ khóc đòi mẹ
Mà mẹ đâu chẳng thấy
Cha đi mãi không về
Chờ đến ngày trưởng thành
Tôi mới hiểu được rằng
Cha mẹ không còn nữa
Mồ côi từ thuở bé

Nếu ai đã từng đến các trại dưỡng lão ,các cô nhi viện thì mới tận mắt chứng kiến được những cảnh tượng này. Nhiều năm tôi mới đủ duyên trở lại đây,cảnh vật ,nhà cửa tuy có khang trang hơn trước kia nhưng hình ảnh các cụ gìa,những trẻ em từ vài tháng tuổi đến hai mươi tuổi mang đủ các chứng bệnh , có những ông bà cụ gởi thân mấy mươi năm tại đây và cuối cùng đã lần lượt ra đi ; những trẻ em thì có những em được nuôi dưỡng và trưởng thành trong các trại cô nhi này .Đời sống của các vị ngoài được sự chăm sóc của nhân viên trong trại, có lẽ hạnh phúc nhất là khi được các phái đoàn từ thiện tới thăm hỏi và tặng chút qùa gọi là sưởi ấm tình người.Những ai đã được đặt chân đến đây ít nhiều trong lòng mỗi người cũng đều mang một tâm trạng chung rằng cuộc đời này chỉ là một bả phù du có gì đâu là danh với lợi, con người phải trãi qua qui luật sinh - lão - bệnh -tử một cách quá thương tâm.

Mỗi độ Vu Lan về người lớn trẻ nhỏ đều đến chùa tụng kinh Vu Lan - Báo Hiếu để hồi hướng cho cha mẹ đã quá cố của mình.Sau thời tụng kinh các cụ gìa thường ngồi lại giây lát trò chuyện với qúy cô,tôi nữa đùa nữa thật hỏi một bà cụ :Cụ rất thích tụng kinh Báo Hiếu phải không?

Cụ đáp: Đúng à tôi rất thích
Tôi hỏi tiếp: Thích ở chỗ nào?

Cụ bảo : Vì tụng kinh Báo Hiếu là để tưởng niệm mẹ,để hồi hướng cho mẹ.

Tôi lại hỏi : Chỉ nhớ mẹ và cầu siêu cho mẹ thôi hả? Còn cha thì sao?

Cụ nói: Đúng ạ ! Vì trong kinh Ngài Mục Liên chỉ báo hiếu cho mẹ chứ không nói đến báo hiếu cho cha.

Tôi lại hỏi: Như thế người cha trong gia đình không có một vị trí nào cả sao,và nếu không có cha thì làm sao mà có cụ được?

Tôi nói:Cụ phải hiểu rằng Ngài Mục Kiền Liên lúc đó chỉ còn mẹ thôi,cha Ngài có lẽ qua đời từ lâu .Vì mẹ Ngài phạm trọng tội nên Ngài mới cầu xin Phật dạy phương pháp nào để mẹ Ngài được vãng sinh.

Dù thế nào đi chăng,trong lòng của các vị ít nhiều cũng đã phát khởi thiện tâm ,chính những lời trong kinh Vu Lan - Báo Hiếu cũng đã làm cho con người nhận chân được bổn phận làm con, gía trị con người,dù người tụng tuy không hiểu được đạo lý rốt ráo của kinh, nhưng ít nhiều cũng có khái niệm được chữ "Hiếu".Bên cạnh cũng không ít người phật tử thuần thành đến chùa tụng kinh hằng đêm,và cứ đến mùa Vu Lan là viết một lá sớ tên tuổi thật dài để nhờ chư thầy cô tụng kinh cầu nguyện,cứ mỗi một gia đình là một lá sớ ,và cái khổ tâm của các chùa là mỗi gia đình ai cũng đòi dán cái lá sớ tên tuổi của gia đình mình ở mặt trước tiên của bàn thờ Cửu Huyền ; có người đến chùa thấy tên tuổi của gia đình mình ở phía trước thì rất vui ,còn nếu tên tuổi ông bà của mình bị dán phía sau thì trong lòng buồn rười rượi và trách móc các vị trụ trì.Lúc ấy trong lòng tôi nghĩ : "giá mà chùa mình có một bức tường thật dài thì tên của gia đình nào cũng đều được dán phía trước và lúc đó tất cả phật tử sẽ không còn càm ràm nữa".Những năm sau đó tôi có dịp dự lễ Vu Lan của Phật Giáo Đài Loan được tổ chức trong một hội trường thể dục thể thao ,có sức chứa vài chục ngàn người, bước vào hội trường cái đập vào mắt tôi đầu tiên là các tên tuổi cầu an ,cầu siêu được dán dày đặc xung quanh bức tường của hội trường , các vị phật tử muốn đi tìm các tên tuổi cầu siêu cầu an của gia đình mình có lẽ phải đi vòng bức tường này mất nữa giờ đồng hồ mới tìm ra cái tên tuổi của ông bà mình ,vì số lượng người đông qúa ,nên có người đã nổi sân khi tìm được tên tuổi của tổ tiên,gia đình mình .

Thật đúng người xuất gia là "Người làm dâu trăm họ",chỉ có một vấn đề tên tuổi cầu an cầu siêu mà cũng không biết làm sao để vừa lòng chư phật tử tại gia.Nếu dán chồng lên nhau thì qúy phật tử cho rằng các thầy cô có tâm khinh gia đình này và trọng gia đình kia,còn nếu ai cũng được dán phía trước thì cũng nổi sân vì mệt mõi lắm mới tìm ra cái tên của tổ tiên mình.Phật tử chúng ta đến mùa Vu Lan tụng một tháng trời kinh Vu Lan -Báo Hiếu ,toàn bộ trong kinh đâu có chỗ nào đức phật dạy Tôn gỉa Mục Kiền Liên viết cái tên của mẹ mình và quyến thuộc của Ngài để chư tăng đọc lên cầu nguyện trong buổi lễ cúng dường chư tăng sau mùa An Cư .Bởi vì "Cảm ứng đạo giao nan tư nghì",sự thành kính của mình là có sự cảm ứng rồi ,chứ đâu phải đợi các vị trụ trì phải đọc khô cổ cho tất cả các tên cầu an cầu siêu thì sự cầu nguyện của mình mới có phước ,ông bà của mình mới được siêu thoát ,biết đâu hằng năm các chùa đọc hàng trăm ngàn tên tuổi của các gia đình của phật tử đã làm tổn giảm sức khoẻ các vị trụ trì ,như thế việc đọc tên tuổi nguyện cầu cho người thân các vị ,phước đức ấy có được vẹn toàn chăng? Thay vì thời gian bỏ ra để đọc tên tuổi cho các đệ tử cư sĩ mình thì chúng ta dành khoảng thời gian ấy tụng nhiều bộ kinh hồi hướng cho chúng sinh trong pháp giới ,hay làm những việc có lợi ích thiết thực thì công đức sẽ được trội hơn.Đây là một khuyết điểm lớn của hàng phật tử chúng ta, cũng như trọng trách giáo hoá của hàng xuất gia có lúc tùy duyên không đúng chỗ dẫn đến niềm tin của người phật tử bị lệch lạc.

Nếu tất cả phật tử chúng ta thực hành những lời dạy trong kinh Vu Lan - Báo Hiếu thì có lẽ ngày nay chúng ta đâu phải nhìn những cảnh đau thương ,những ngừời cha người mẹ phải sinh hoạt trong các trại dưỡng lão , bên lề đường kiếm từng bát cơm để mạng sống được kéo dài ,những trẻ cô nhi phải thèm thuồng được sống trong mái ấm gia đình có cha có mẹ .

Những cánh hoa hồng đỏ ,hoa hồng trắng được cài trên áo của mỗi người phật tử chúng ta trong mùa Vu Lan,dù xuất phát của nó không phải từ những lời dạy của đức Phật ,nhưng truyền thống đó đã trở thành một tập quán tốt cho người phật tử Việt Nam , nó cũng đã đánh thức người phật tử chúng ta ý thức bổn phận làm cha làm mẹ ,làm con ,là mối quan hệ nhân quả mật thiết giữa con người với nhau. Những ai diễm phúc trên áo được cài chiếc hoa màu hồng thì chúng ta phải luôn tâm niệm rằng :Nếu chúng ta là người xuất gia thì chúng ta phải làm sao để cha mẹ chúng ta hiểu được lời dạy trong kinh , có niềm tin tuyệt đối với Tam Bảo,là người phật tử chân chánh.Nếu chúng ta là người phật tử tại gia thì chúng ta nguyện sẽ bên cạnh để phụng dưỡng cha mẹ lúc tuổi già sức yếu .Không may chúng ta là những người bất hạnh được cài trên áo mình đoá hoa màu trắng thì chúng ta luôn làm các việc thiện để hồi hướng công đức lành cho cha mẹ đã quá cố,và gieo nhân lành để đời sau sẽ được làm người có đầy đủ cha mẹ.

Những ai là người diễm phúc còn cha còn mẹ , nhân mùa Vu Lan chúng ta hãy cùng nhau nguyện cầu :"Nguyện cho tất cả những bậc cha mẹ trên thế gian luôn có được sự lo lắng và niềm vui từ các con; những trẻ em luôn được sưởi ấm trong tình thương của cha mẹ".Hy vọng những lời kinh tiếng kệ trong mùa Vu Lan xoa dịu được phần nào những cảnh tượng bất hạnh đã xảy ra trong kiếp sống nhân sinh,là nhân lành để hạt giống hạnh phúc sẽ được nảy mầm trong mỗi con người.

Còn cha còn mẹ thì hơn
Không cha không mẹ như đàn đứt dây
Đàn đút dây còn xoay còn nối
Cha mẹ mất rồi con phải mồ côi.

 

--- o0o ---

| Mục lục Tác giả |

--- o0o ---

Trình bày: Nhị Tường

Cập nhật ngày: 01-08-2002

 

Webmaster:quangduc@quangduc.com

Trở về Trang Vu Lan Báo Hiếu

Đầu trang

 

Biên tập nội dung: Tỳ kheo Thích Nguyên Tạng
Xin gởi bài mới và ý kiến đóng góp đến ban biên tập qua địa chỉ:
quangduc@quangduc.com