SỐ 26 – KINH TRUNG
A-HÀM (I)
Hán dịch:
Phật Đà
Da Xá và Trúc Phật Niệm
Việt dịch và hiệu chú:
Thích Tuệ
Sỹ
---o0o---
PHẨM THỨ 15
PHẨM SONG
183. KINH MÃ ẤP (II)[1]
Tôi
nghe như vầy.
Một thời Đức Phật du
hóa tại nước Ương-kị,
cùng với đại chúng Tỳ-kheo. Ngài cùng với chúng Đại Tỳ-kheo đi đến Mã ấp,
ngụ tại Mã lâm tự.
Bấy giờ, Đức Thế Tôn
nói với các Tỳ-kheo rằng:
“Người ta thấy các
ngươi, những Sa-môn, là Sa-môn. Nếu có ai hỏi các ngươi, những Sa-môn, thì
các ngươi có tự xưng mình là Sa-môn chăng?”
Các Tỳ-kheo bạch
rằng:
“Bạch Thế Tôn, có.”
Phật lại nói:
“Cho nên, các ngươi
chính vì lẽ đó, chính vì là Sa-môn, phải học đạo hạnh
của Sa-môn, chớ đừng là phi Sa-môn. Sau khi đã học đạo hạnh của Sa-môn,
bấy giờ mới là Sa-môn chân chánh, không phải là Sa-môn hư danh. Nếu có thọ
nhận áo chăn, ẩm thực, giường chõng, thuốc thang, và các thứ tư cụ sinh
hoạt khác, những thứ cung cấp ấy được phước lớn, được kết quả lớn, được
công đức lớn và được quả báo rộng rãi. Các ngươi nên học như vậy.
“Thế nào là không
phải đạo hạnh của Sa-môn? Không phải là Sa-môn? Có tham lam, không dứt
tham lam. Có nhuế, không dứt nhuế. Có sân, không bỏ sân.
Có bất ngữ không dứt bất ngữ.
Có kết không dứt kết.
Có bỏn sẻn, không dứt bỏn sẻn. Có tật đố, không dứt tật đố. Có dua nịnh,
không dứt dua nịnh. Có lường gạt, không dứt lường gạt. Có vô tàm, không
dứt vô tàm.
Có vô quý,
không dứt vô quý. Có ác dục, không bỏ ác dục. Có tà kiến, không bỏ tà
kiến. Đó gọi là sự cấu uế của Sa-môn, du siểm của Sa-môn, là trá ngụy của
Sa-môn, sự cong vạy của Sa-môn, dẫn đến chỗ ác, vì chưa dứt sạch, nên sự
học không phải là đạo tích của Sa-môn, không phải là Sa-môn.
“Cũng như cái búa
mới rèn rất bén, đầu có mũi nhọn, được bọc trong Tăng-già-lê, Ta nói những
người ngu si học đạo Sa-môn kia cũng như vậy, nghĩa là có tham lam, không
dứt tham lam, có nhuế, không dứt nhuế, có sân, không bỏ sân, có bất ngữ
không dứt bất ngữ, có kết không dứt kết, có bỏn sẻn, không dứt bỏn sẻn, có
tật đố, không dứt tật đố, có dua nịnh, không dứt dua nịnh, có lường gạt,
không dứt lường gạt, có vô tàm, không dứt vô tàm, có vô quý, không dứt vô
quý, có ác dục, không bỏ ác dục, có tà kiến, không bỏ tà kiến; dù khoác
Tăng-già-lê, Ta không nói đó là Sa-môn.
“Nếu ai chỉ cần đắp Tăng-già-lê mà có tham lam dứt tham lam, có nhuế dứt
nhuế, có sân bỏ sân, có bất ngữ dứt bất ngữ, có kết dứt kết, có bỏn sẻn
dứt bỏn sẻn, có tật đố dứt tật đố, có dua nịnh dứt dua nịnh, có lường gạt
dứt lường gạt, có vô tàm dứt vô tàm, có vô quý dứt vô quý, có ác dục bỏ ác
dục, có tà kiến bỏ tà kiến, thì bạn bè thân thiết của nó nên đến nói với
nó rằng, ‘Này
Hiền nhân, hãy học khoác Tăng-già-lê. Này Hiền nhân, nếu học khoác
Tăng-già-lê, thì có tham lam dứt tham lam, có nhuế dứt nhuế, có sân dứt
sân, có bất ngữ dứt bất ngữ, có kết dứt kết, có bỏn sẻn dứt bỏn sẻn, có
tật đố dứt tật đố, có dua nịnh dứt dua nịnh, có lường gạt dứt lường gạt,
có vô tàm dứt vô tàm, có vô quý dứt vô quý, có ác dục bỏ ác dục, có tà
kiến bỏ tà kiến’.
“Bởi vì Ta thấy
người đắp Tăng-già-lê mà vẫn có tham lam, có nhuế, có sân, có bất ngữ, có
kết, có bỏn sẻn, có tật đố, có dua nịnh, có lường gạt, có vô tàm, cóù vô
quý, có ác dục, có tà kiến, cho nên người đắp Tăng-già-lê ấy Ta không nói
nó là Sa-môn.
“Cũng như vậy, lõa
hình, bện tóc, ngồi, ăn một bữa, thường tung nước, thọ trì nước. Những
Sa-môn có hạnh như vậy Ta nói không phải là Sa-môn. Nếu Sa-môn do thọ trì
nước mà có tham lam dứt tham lam, có nhuế dứt nhuế, có sân bỏ sân, có bất
ngữ dứt bất ngữ, có kết dứt kết, có bỏn sẻn dứt bỏn sẻn, có tật đố dứt tật
đố, có dua nịnh dứt dua nịnh, có lường gạt dứt lường gạt, có vô tàm dứt vô
tàm, có vô quý dứt vô quý, có ác dục bỏ ác dục, có tà kiến bỏ tà kiến; thì
bạn bè thân thiết của nó nên đến bảo nó rằng: “Này bạn, bạn nên thọ trì
nước, vì do thọ trì nước mà có tham lam dứt tham lam, có nhuế dứt nhuế, có
sân bỏ sân, có bất ngữ dứt bất ngữ, có kết dứt kết, có bỏn sẻn dứt bỏn
sẻn, có tật đố dứt tật đố, có dua nịnh dứt dua nịnh, có lường gạt dứt
lường gạt, có vô tàm dứt vô tàm, có vô quý dứt vô quý, có ác dục bỏ ác
dục, có tà kiến bỏ tà kiến’.
“Bởi vì Ta thấy có
người thọ trì nước mà vẫn có tham lam, có nhuế, có sân, có bất ngữ, có
kết, có bỏn sẻn, có tật đố, có dua nịnh, có lường gạt, có vô tàm, cóù vô
quý, có ác dục, có tà kiến, cho nên người thọ trì nước ấy Ta nói không
phải là Sa-môn. Đó gọi là không phải đạo hạnh của Sa-môn, không phải là
Sa-môn.
“Thế nào gọi là đạo
hạnh của Sa-môn? Chẳng phải chẳng là Sa-môn? Nếu có tham lam dứt tham lam,
có nhuế dứt nhuế, có sân bỏ sân, có bất ngữ dứt bất ngữ, có kết dứt kết,
có bỏn sẻn dứt bỏn sẻn, có tật đố dứt tật đố, có dua nịnh dứt dua nịnh, có
lường gạt dứt lường gạt, có vô tàm dứt vô tàm, có vô quý dứt vô quý, có ác
dục bỏ ác dục, có tà kiến bỏ tà kiến. Sự tật đố ấy của Sa-môn,
sự dua nịnh của Sa-môn, sự trá ngụy của Sa-môn, sự tà vạy của Sa-môn dẫn
đến chỗ dữ đều đã bị dứt sạch, rồi học đạo hạnh của Sa-môn. Vị ấy như vậy
không phải không là Sa-môn. Đó là đạo hạnh của Sa-môn, không phải không là
Sa-môn.
“Vị ấy như vậy thành tựu giới, thân thanh tịnh, miệng, ý thanh tịnh, không
tham lam, trong tâm không có sân nhuế, không có thụy miên, không trạo cử
kiêu ngạo, đoạn nghi trừ hoặc, chánh niệm chánh trí, không có ngu si. Tâm
vị ấy câu hữu với từ, biến mãn một phương, thành tựu an trú. Cũng vậy,
hai, ba, bốn phương, phương trên, phương dưới và bốn phương bàng, khắp tất
cả, tâm của vị ấy câu hữu với từ, không kết không oán, không nhuế không
tranh, rất rộng lớn, khéo tu vô lượng, biến mãn tất cả thế gian, thành tựu
an trú. Cũng vậy, tâm bi, tâm hỷ câu hữu với xả, không kết không oán,
không nhuế, không tranh, rất rộng lớn, khéo tu vô lượng, biến mãn tất cả
thế gian, thành tựu an trú.
“Vị ấy tự nghĩ: “Có
thô, có diệu, có tưởng, dẫn đến thượng xuất yếu,
biết như thật. Sau khi biết như vậy, thấy như vậy, tâm giải thoát dục lậu,
tâm giải thoát hữu lậu và vô minh lậu. Sau khi đã giải thoát, vị ấy biết
như thật ‘Sự sanh đã dứt, phạm hạnh đã vững, điều cần làm đã làm xong,
không còn tái sanh nữa’.
“Cũng như cách làng
nọ không xa, có ao tắm tốt, nước trong chảy tràn, cỏ xanh phủ bờ, cây hoa
bốn phía. Giả sử có một người từ phương Đông đến, bị đói khát mệt mỏi, cởi
áo bỏ trên bờ, xuống ao mặc sức tắm rửa sạch bụi nhơ, trừ khử nóng bức và
khát. Phương Nam, phương Tây, phương Bắc cũng vậy, giả sử có một người từ
các phương đó đến bị đói khát mệt mỏi, cởi áo bỏ trên bờ, xuống ao mặc sức
tắm rửa sạch bụi nhơ, trừ khử nóng bức và khát. Cũng vậy, một thiện nam tử
dòng Sát-đế-lợi, cạo bỏ râu tóc, mặc áo ca-sa, chí tín lìa bỏ gia đình,
sống không gia đình, xuất gia học đạo, thực hành nội tâm tĩnh chỉ, khiến
được nội tâm tĩnh chỉ. Người với nội tâm tĩnh chỉ, Ta nói người ấy là
Sa-môn, là Phạm chí, là Thánh, là Tịnh dục.
“Cũng vậy, một thiện
nam tử dòng Phạm chí, Cư sĩ, Công sư, cạo bỏ râu tóc, mặc áo ca-sa, chí
tín lìa bỏ gia đình, sống không gia đình, xuất gia học đạo, thực hành nội
tâm tĩnh chỉ, khiến được nội tâm tĩnh chỉ. Người với nội tâm tĩnh chỉ, Ta
nói người ấy là Sa-môn, là Phạm chí, là Thánh, là Tịnh dục.
“Thế nào gọi là
Sa-môn? Là người đã đình chỉ
các pháp ác bất thiện, các lậu ô uế, là gốc rễ của sự hữu trong tương lai,
là sự phiền nhiệït, là nhân của khổ báo, của sanh lão bệnh tử. Đó gọi là
Sa-môn.
“Thế nào gọi là
“Phạm chí”? Là người xa lìa các pháp ác, pháp bất thiện, các lậu ô uế mà
là gốc rễ của sự hữu trong tương lai, là sự phiền nhiệt, là nhân của khổ
báo, của sanh lão bệnh tử. Đó gọi là Phạm chí.
“Thế nào gọi là
Thánh? Là người xa lìa các pháp ác, pháp bất thiện, các lậu ô uế, làm gốc
rễ của sự hữu trong tương lai, là sự phiền nhiệt, là nhân của khổ báo, của
sanh lão bệnh tử. Đó gọi là Thánh.
“Thế nào gọi là
“Tịnh dục”? Là người đã tắm rửa sạch các pháp ác, pháp bất thiện, các lậu
ô uế, là gốc rễ của hữu trong tương lai, là sự phiền nhiệt, là nhân của
khổ báo, của sanh lão bệnh tử. Đó gọi là Tịnh dục. Đó gọi là Sa-môn, là
Phạm chí, là Thánh, là Tịnh dục.”
Phật thuyết như vậy,
các Tỳ-kheo ấy sau khi nghe Phật thuyết, hoan hỷ phụng hành.
--- o0o ---
Mục Lục Phẩm Thứ 15
182
|
183
|
184
|
185
|
186
|
187
|
188
|
189
|
190
|
191
--- o0o ---
Mục Lục Tổng Quát Kinh Trung A Hàm
Phẩm 1|
Phẩm 2 |
Phẩm 3 |
Phẩm 4 |
Phẩm 5 |
Phẩm 6
Phẩm
7 |
Phẩm 8 |
Phẩm 9 |
Phẩm 10 |
Phẩm 11 |
Phẩm 12
Phẩm 13 |
Phẩm 14 |
Phẩm 15 |
Phẩm 16 |Phẩm
17 |
Phẩm 18
--- o0o ---
Trình bày: Nhị Tường
Cập nhật: 01-05-2003